نسبت یادمان گرایی و پایداری در معماری معاصر ایران (مطالعه موردی: مساجد معاصر)

Authors

محمدجواد مهدوی نژاد

منیره بهرامی

abstract

یادمان گرایی، یکی از گرایش­های تأثیرگذار در معماری معاصر به شمار می­رود. معماری یادمانی نوعی از معماری است که آن را اوج طراحی معماری دانسته­اند. از سوی دیگر جریانات و گرایش­های معماری معاصر جهان، بیش از هر زمان دیگر بر روی مباحث معماری پایدار و معماری انرژی کارا، تمرکز کرده­اند. هدف اصلی این مقاله تحلیل نسبت دو مفهوم «یادمان گرایی» و «پایداری» در معماری معاصر ایران است. برای تحلیل این نسبت، پنجاه باب از مساجد معاصر ایران به طور تصادفی، به عنوان نمونه انتخاب شدند. مروری بر ادبیات تخصصی موضوع نشان دهنده آن است که در حوزه نظر، مفهوم یادمان گرایی، ناظر بر تمرکز بر حوزه طراحی معماری به عنوان یک امر خلاقانه و هنری است. از سوی دیگر مفهوم پایداری، ناظر بر تمرکز بر حوزه کارایی اثر معماری و در اصل یک موضوع عملکردی شناخته می­شود. به عبارت دیگر تحلیل نسبت یادمان گرایی و پایداری در معماری معاصر ایران، نمودی از تعامل و تقابل خلاقیت هنری و کارایی به شمار می­رود. بر اساس چارچوب نظری پژوهش، پنج مفهوم طراحانه برای تحلیل آثار مورد استفاده قرار گرفتند که عبارتند از: 1- ایده­های ساختار دهنده طرح (مفهوم) 2- شکل و فرم در بنا 3- هویت 4- مصالح در بنا 5- فناوری ساخت 6- رابطه با بافت و محیط پیرامون 7- یادمانی بودن. دستاوردهای پژوهش نشان دهنده آن است که در شرایط کلی ارتباط عمیقی میان دو مفهوم پایداری و یادمانی بودن مشاهده می­شود. همبستگی مفهوم یادمانی بودن با پایداری با روایی 48/0 شامل روایی همبستگی با پایداری زیست­محیطی با 68/0، پایداری اجتماعی و فرهنگی 51/0 و پایداری اقتصادی با 24/0 نشان دهنده نوعی تعامل میان این دو مفهوم است. عدد همبستگی و روایی مربوط نشان می­دهد که هرچند همبستگی کلی وجود دارد. در عمل متغیرهای متنوع و متعددی وجود دارند که آن­ها بر نتیجه اثر می­گذارند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی مؤلفه‌های معماری در مساجد معاصر ایران: رویکردها و روش‌ها

از اوایل دوره قاجار در پی تحولات سیاسی، اقتصادی و مذهبی، همچنین توجه به مدرنیسم  پس از گسترش آن در غرب، به تدریج خصوصیات معماری ایرانی به تقلید از غرب تغییر کرد و رویکردهای مختلفی در معماری معاصر ایران ایجاد شد. بنای مساجد به عنوان یک عنصر شاخص در کالبد شهری در انعکاس رویکردها و روش­های معماری نقش اساسی را ایفا می­کند و همواره مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با بیان؛ توصیفی- تحلیلی، ضمن تب...

full text

معماری معاصر ایران، جامعه کوتاه‌مدت - معماری کوتاه‌مدت

Some of the experts in the two fields of cultural domain and Iranian society, believe in “historical experience accumulation”, which is the outcome of historical cohesive idea; on the other hand, some experts believe that compared to historical experience accumulation, we are facing “historical rupture” and the repetition of past experiences; our “temporary society...

full text

هویت گرایی در معماری معاصر کشورهای اسلامی؛ نمونه موردی: عربستان سعودی

Nowadays Islamic countries more than ever concentrate on identity to revive their dignity at the age of globalization. Countries of west of Asia especially Persian Gulf countries enjoy a prosperous architectural era because of oil well revenues. Saudi Arabia from among them selected purposely to analyses to understand interaction of localization and globalization in contemporary architecture of...

full text

نسبت اسلام و دموکراسی در ایران معاصر

در این مقاله تلاش می شود نسبت اسلام و دموکراسی در قالب دموکراسی ژرف و دموکراسی متعهد (از دیدگاه شریعتی) بررسی شود. بنابراین، این نسبت در هفت مولفة مفهوم دموکراسی، آگاهی از دنیای بیرون، رهیافت چندگانه به دموکراسی، تعامل اجتماع و فرد، ارتباط کلامی، خود موقعیت مند و کثرت گرایی سنجیده شده است مولفه هایی فراتر از لیبرال دموکراسی رایج در غرب و هم در انتقاد به آن هستند. چون دموکراسی متعهد از آراء عل...

full text

هویت گرایی در معماری معاصر کشورهای اسلامی؛ نمونه موردی: عربستان سعودی

Nowadays Islamic countries more than ever concentrate on identity to revive their dignity at the age of globalization. Countries of west of Asia especially Persian Gulf countries enjoy a prosperous architectural era because of oil well revenues. Saudi Arabia from among them selected purposely to analyses to understand interaction of localization and globalization in contemporary architecture of...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
معماری و شهرسازی پایدار

Publisher: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

ISSN

volume 2

issue 1 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023